 |
| ေတာင္ေစာင္းေပၚတြင္ တည္ရွိသည္ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဗုိလ္ၾကြန္ဘိခ္ ေမြးဖြားရာ တာရႊန္းေက်းရြာ Photo by Salai Isaac Khen's Facebook |
ျပည္နယ္ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ အေထာက္အပံ့ျဖစ္ေစမည့္ ရပ္ရြာအေျချပဳ ခရီးသြားလုပ္ငန္း Community Based Tourism – CBT လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ႏိုင္ရန္အတြက္ နယ္ခ်ဲ႕ေတာ္လွန္ေရးေခါင္းေဆာင္ တစ္ဦးျဖစ္သူ ခ်င္းတုိင္းရင္းသား ဗိုလ္ၾကြန္ဘိခ္၏ ေမြးရာဇာတိျဖစ္သည့္ ဖလမ္းၿမိဳ႕နယ္၊ တာရႊန္းေက်းရြာအား ျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕မွ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္လ်က္ ရွိသည္။
တာရႊန္းေက်းရြာမွာ ဖလမ္းၿမိဳ႕မွ ကားျဖင့္သြားပါက မိနစ္ ၂၀ ခန္႔အကြာတြင္ တည္ရွိၿပီး လမ္းပန္းဆက္သြယ္ေရး ေကာင္းမြန္ျခင္းႏွွင့္ သဘာ၀ပတ္၀န္းက်င္ မပ်က္စီးေသးျခင္းမ်ားေၾကာင့္ CBT လုပ္ငန္း လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ ကြင္းဆင္းေလ့လာမႈမ်ား ျပဳလုပ္ခဲ့ျခင္းလည္း ျဖစ္သည္။
“ဘာျဖစ္လို႔ ေရြးသလဲဆုိေတာ့ ရြာကလည္း လွတယ္ေလ။ ေတာင္ေစာင္းေလးမွာ။ ေနာက္ၿပီး ၿမိဳ႕နဲ႔လည္း မေ၀းဘူး၊ သူက။ ၁၅ မိနစ္၊ မိနစ္ ၂၀ ေလာက္ပဲ သြားရတယ္။ ဆုိေတာ့ သြားတာ ျမန္တယ္၊ နီးတယ္။ ၿပီးေတာ့ ဖလမ္းကေနၿပီးေတာ့ အဲဒီ တာရႊန္းရြာကို ဆင္းတဲ့လမ္းကလည္း ေတာ္ေတာ္ေလး ေကာင္းတယ္။ အပင္ေတြကလည္း ဘာမွ ပ်က္စီးမႈေတြ မရွိေသးဘူး။ အဲဒါေၾကာင့္ေပါ့။ ေလာေလာဆယ္ကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ၾကည့္တာပဲ ရွိေသးတယ္။ အဲဒီရြာမွာ ၾကည့္တာပဲ ရွိေသးတယ္။ ဒီဘက္ Tourism Agent ဘက္ကေကာ ေလ့လာရဦးမယ္။ ေသခ်ာေလ့လာရဦးမယ္။ အခုကေတာ့ ပဏာမ ကြင္းဆင္းတာပဲ။ ပဏာမကြင္းဆင္းေတာ့ ရြာသားေတြကေတာ့ လက္ခံတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တို႔ ေနာက္ထပ္တစ္ေခါက္ ျပန္သြားဦးမယ္။ သြားဦးမယ္ဆုိတာက ကၽြန္ေတာ့္ဘက္က လ်ာထားတာေတြ ရွိေသးတယ္။ ဒါေပမဲ့ ဒီဘက္ Tourist Agency ေတြဘက္က လုပ္လို႔ ရ၊ မရဆိုတာ သူတို႔ဘက္က Assessment လုပ္ဦးမွာ” ဟု ခ်င္းျပည္နယ္အစုိးရအဖြဲ႕ စည္ပင္သာယာေရး၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ၀န္ႀကီး ဆလိုင္းအုိက္ဇက္ခင္က ေအာက္ခ်င္းသစၥာ သတင္းေအဂ်င္စီီသို႔ ေျပာသည္။
CBT လုပ္ငန္းအတြက္ ဖလမ္းၿမိဳ႕ တာရႊန္းရြာအျပင္ ကန္ပက္လက္ႏွင့္ တီးတိန္တုိ႔တြင္လည္း လုပ္ငန္း အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏုိင္မႈ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ ပတ္သက္၍ ေလ့လာဆန္းစစ္မႈမ်ားျပဳလုပ္ရန္ ေနရာေရြးခ်ယ္ထားၿပီး ျဖစ္ကာ အစိုးရအဖြဲ႕အေနျဖင့္ လာမည့္ ေျခာက္လတာ ကာလအတြင္း ႏုိင္ႏုိင္နင္းနင္း လုပ္ေဆာင္လိုျခင္းေၾကာင့္ ေနရာသံုးခုကိုသာ ေရြးခ်ယ္ထားျခင္း ျဖစ္သည္။
“ေလာေလာဆယ္က ဆေလာင္းမွာေတာ့ စေနၿပီေပါ့ေနာ္။ ေနာက္ တီးတိန္ဘက္က လိုင္လံု။ လိုင္လံုမွာေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ရြာကို မဆင္းေသးဘူး။ အၾကမ္းဖ်ဥ္း ကၽြန္ေတာ္တို႔ Assessment လုပ္ၾကည့္တာ။ ေလာေလာဆယ္ ဒီေျခာက္လမွာေတာ့ သုံးခုပဲ စဥ္းစားေနပါတယ္။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ႏုိင္ႏုိင္နင္းနင္းလည္း လုပ္ခ်င္တယ္။ ကန္ပက္လက္မွာ တစ္ခုရယ္၊ ဖလမ္းမွာ တစ္ခုရယ္။ ေနာက္ၿပီးေတာ့ တီးတိန္မွာေပါ့။ ဒါကလည္း ျဖစ္ႏုိင္တဲ့ေနရာေတြေပါ့။ လြယ္လြယ္ကူကူ သြားလာလို႔ရတဲ့ ေနရာေတြ။ တစ္ခုရွိတာေတာ့ ဖလမ္းကေတာ့ တီးတိန္နဲ႔ ဖလမ္း တြဲတာေပါ့။ ဘာလုိ႔လဲဆိုေတာ့ တီးတိန္ပဲ ျဖစ္ျဖစ္၊ ဖလမ္းပဲ ျဖစ္ျဖစ္ လာဖုိ႔အတြက္က်ေတာ့ ေလေၾကာင္းနဲ႔ပဲ လာလို႔ရတယ္။ ေနာက္ၿပီး ရန္ကုန္-ကေလးကို တက္ရတယ္။ ရန္ကုန္-ကေလး သြားၿပီးေတာ့မွပဲ တက္ရတာဆိုေတာ့ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ပုဂံသြားသေလာက္ေတာ့ မလြယ္ဘူး။ အဲဒီေတာ့ ကၽြန္ေတာ္က အနည္းဆံုး Option ႏွစ္ခု ယူလုိက္တာေပါ့။ တီးတိန္တင္ မဟုတ္ဘဲနဲ႔၊ လိုင္ဇိုးလည္း မဟုတ္ဘဲနဲ႔ ဖလမ္း တာရႊန္း တြဲလိုက္တာ။ ဘာလို႔ဆိုေတာ့ သံုးရမယ့္လမ္းက ကေလး တစ္လမ္းပဲ ျဖစ္ေနတယ္” ဟု ၀န္ႀကီး ဆလိုိင္းအုိက္ဇက္ခင္က ဆိုသည္။
အမ်ဳိးသားဒီမိုကေရစီအဖြဲ႕ခ်ဳပ္ NLD အစုိးရအဖြဲ႕၏ ရက္ ၁၀၀ စီမံကိန္းအတြင္း လူထုအေျချပဳ ခရီးသြားလုပ္ငန္း ျမွင့္တင္ေရးလုပ္ငန္းလည္း ပါ၀င္ကာ ကခ်င္၊ အင္းေတာ္ႀကီးကန္အနီးရွိ ေက်းရြာမ်ား၊ ကရင္၊ သံေတာင္စသည့္ ေဒသမ်ားအပါအ၀င္ ေဒသေျခာက္ခုတြင္ ရပ္ရြာအေျချပဳ ခရီးသြားလုပ္ငန္း CBT ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးအတြက္ လုပ္ေဆာင္သြားမည္ျဖစ္ေၾကာင္း ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလုပ္ငန္း၀န္ႀကီးဌာနဘက္မွ ေၾကညာထားေသးသည္။
လတ္္တေလာတြင္ ရွမ္းျပည္နယ္ ပအုိ၀္းေဒသ လြယ္ေခၚ၊ အင္းနီ၊ ထီနဲ႔ႏွင့္ ကကၠဴေက်းရြာ၊ မေကြးတုိင္း ပခုကၠဴခ႐င္ ၿမိဳင္ၿမိဳ႕နယ္ ကန္ေတာ္ႀကီး (၁)၊ ကန္ေတာ္ႀကီး (၂)၊ ဆူလီပန္းႏွင့္ အင္းေရာင္းေက်းရြာ၊ မႏၱေလးတိုင္း မင္းကြန္းႏွင့္ ေက်ာက္ေျမာင္းရြာအၾကားရွိ ဆင္ကၽြန္း၊ ေအးကၽြန္း၊ စိန္ပန္းကုန္း၊ ေျမစြန္းကၽြန္း၊ ျမစ္ကမ္းႀကီး၊ ဆည္သည္ေက်းရြာ စသည့္ ေဒသမ်ားတြင္လည္း ရပ္ရြာအေျချပဳ ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား စတင္လုပ္ေဆာင္ေနၿပီ ျဖစ္သည္။
“လူထုအေျချပဳခရီးစဥ္ဟာ အခ်ိန္တို အတြင္း ျပည္သူလူထုကိုတိုက္႐ိုက္ အက်ိဳးေက်းဇူးရွိေစတာရယ္၊ ရပ္႐ြာလူ ထုနဲ႔ကမၻာလွည့္ခရီးသည္ေတြ တိုက္႐ိုက္ထိေတြ႕ရတဲ့ ခံစားမႈရရွိေစတာရယ္၊ လူထုအဆင့္ ေဒသရဲ႕ပကတိအေျခအေနေတြကို အနီးကပ္ သိရွိခြင့္ရရွိေစ တာရယ္၊ ေဒသဖြံ႕ၿဖိဳးမႈရရွိေစၿပီး တစ္ဦးခ်င္း လူေနမႈအဆင့္အတန္း တိုးတက္ျမင့္မားလာေစတာရယ္ေၾကာင့္ ဒီလူထုအေျချပဳခရီးစဥ္ ကို ေ႐ြးခ်ယ္ၿပီး ရက္ေပါင္း ၁၀၀ အတြင္း တြန္းအားေပးေဆာင္႐ြက္ေန တာျဖစ္ပါတယ္” ဟု ဟိုတယ္ႏွင့္ ခရီးသြားလာေရး၀န္ႀကီးဌာန ျပည္ေထာင္စု၀န္ႀကီး ဦးအုန္းေမာင္က ေျပာဆိုထားဖူးသည္။
ခရီးသြားလုပ္ငန္းမ်ား လုပ္ေဆာင္ရန္အတြက္ သဘာ၀ေရခံေျမခံေကာင္းမ်ား ရွိသည့္ ခ်င္းျပည္နယ္တြင္ CBT လုပ္ငန္းမ်ား ေအာင္ျမင္စြ လုပ္ကိုင္ႏုိင္မည္ဆိုပါက ျပည္နယ္ျပင္ပ ေဒသမ်ားႏွင့္ ကူးလူးဆက္ဆံမႈမ်ားလည္း တိုးတက္လာႏုိင္မည့္အျပင္ ေဒသခံမ်ားအတြက္ အက်ဳိးျဖစ္ထြန္းေစႏုိင္မည္ဟု ခ်င္းျပည္နယ္အစိုးရအဖြဲ႕က ယံုၾကည္ထားသည္။
“အထူးသျဖင့္က ကၽြန္ေတာ္တုိ႔က Outside နဲ႔ Connectivity ေပါ့။ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ျပည္နယ္ျပင္ပနဲ႔ ထိေတြ႕မႈ ရွိလာမယ္။ အဲဒီကေနၿပီးေတာ့ Community Finance ၊ Community အတြက္ လိုအပ္တဲ့၊ ရပ္ရြာနဲ႔ဆုိင္တဲ့ ရန္ပံုေငြေတြ ကၽြန္ေတာ္တုိ႔ ရလာတယ္။ အဲဒီလို ရလာျခင္းအားျဖင့္ ရပ္ရြာထဲမွာ လိုအပ္တဲ့ ပညာေရး၊ က်န္းမာေရးကိစၥေတြ လုပ္ႏိုင္မယ္။ ခ်င္းျပည္နယ္က ႏုိင္ငံေတာ္ဘက္ဂ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႔ပဲ၊ အစိုးရ (ဗဟို) ဘက္ဂ်က္တစ္ခုတည္းနဲ႔ပဲ သြားလို႔ မရဘူး။ ေနာက္ထပ္ အပို၀င္ေငြေတြ ရွာႏုိင္တဲ့ဟာမ်ဳိး လုပ္ဖို႔ လိုတယ္။ ဆိုေတာ့ အဲဒီေနရာမွာ ကၽြန္ေတာ္တို႔က CBT ကို နည္းလမ္းတစ္ခုအေနနဲ႔ ေရြးထားတာေပါ့” ဟု ခ်င္းျပည္နယ္ စည္ပင္သာယာေရး၊ လွ်ပ္စစ္ႏွင့္ စက္မႈလက္မႈ၀န္ႀကီး ဆလိုင္းအုိက္ဇက္ခင္က ေအာက္ခ်င္းသစၥာ သတင္းေအဂ်င္စီသို႔ ေျပာသည္။
ေအာက္ခ်င္းသစၥာ သတင္းေအဂ်င္စီ
