ပုဂံေရွးေဟာင္းနယ္ေျမရွိ ဘုရား ပုထိုး ေစတီမ်ား ပ်က္စီးေစခဲ့ေသာ ငလ်င္ၿပီးေနာက္ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္တြင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအလယ္ပိုင္း သပိတ္က်င္းၿမိဳ႕ အေရွ႕ေတာင္ဘက္ ရွစ္မိုင္ခန္႔အကြာကို ဗဟုိျပဳ၍ အင္အား ရစ္ခ္တာစေကး ၄.၀ အဆင့္ရွိ ငလ်င္တစ္ရပ္ လႈပ္ခတ္သြားခဲ့ေၾကာင္း မိုးေလ၀သႏွင့္ ဇလေဗဒညႊန္ၾကားမႈ ဦးစီးဌာနက ၾသဂုတ္လ ၂၆ ရက္တြင္ ထုတ္ျပန္ထားသည္။
အဆိုပါငလ်င္မွာ ၾသဂုတ္လ ၂၅ ရက္ ည ၁၁ နာရီခန္႔တြင္ လႈပ္ခတ္သြားခဲ့ျခင္းျဖစ္ၿပီး ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္က လႈပ္ခတ္ခဲ့သည့္ငလ်င္ဒဏ္ေၾကာင့္ မႏၱေလးတိုင္းေဒသႀကီးတစ္ခုတည္းတြင္ပင္ ဘုရား ပုထိုးေစတီေပါင္း ၂၄၁ ဆူ ပ်က္စီးခဲ့ရသည္။
ၿပိဳက်ပ်က္စီးခဲ့သည့္ ေစတီပုထိုးမ်ားအား အလ်င္စလို ျပဳျပင္ျခင္း မျပဳလုပ္ၾကရန္ ႏိုင္ငံေတာ္ အတိုင္ပင္ခံပုဂၢိဳလ္ ေဒၚေအာင္ဆန္းစုၾကည္က တာ၀န္ရွိသူမ်ားအား မွာၾကားထားၿပီး ကုလသမဂၢ အဖြဲ႕အစည္းတစ္ခုျဖစ္သည့္ UNESCO ၏ နည္းပညာႏွင့္ ေငြေၾကးအကူအညီမ်ား ရယူကာ စနစ္တက် ျပဳျပင္ထိန္းသိမ္းသြားရန္ အစုိးရက စီစဥ္ထားသည္။
ၾသဂုတ္လ ၂၄ ရက္က လႈပ္ခတ္ခဲ့သည့္ ျပင္းအား ၆.၈ ရစ္ခ္တာစေကးရွိ ငလ်င္မွာ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ေၾကာင့္ လႈပ္ခတ္ခဲ့ျခင္း မဟုတ္ဘဲ ထုိးစိုက္ဇုန္ (Subduction Zone) ေၾကာင့္ ျဖစ္ေၾကာင္း ျမန္မာႏုိင္ငံ ငလ်င္ေကာ္မတီ နာယကႏွင့္ အႀကီးတန္းသုေတသနပညာရွင္ ေဒၚလွလွေအာင္က ျမန္မာသတင္းစဥ္ႏွင့္ ျပဳလုပ္သည့္ ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခန္းတြင္ ေဖာ္ျပထားသည္။
“ၾသဂုတ္ ၂၄ ရက္ညေနပုိင္းက ေခ်ာက္ၿမိဳ႕နဲ႔ ၁၂ မုိင္အကြာကိုဗဟိုျပဳၿပီး လႈပ္သြားတဲ့ငလ်င္က ဘယ္ျပတ္ေရြ႕ေၾကာင့္မွ မဟုတ္ဘူး။ ထုိးစိုက္ဇုန္ (Subduction Zone) ေၾကာင့္ လႈပ္သြားတာ။ ထုိးစိုက္ဇုန္က အိႏိၵယ ေက်ာက္ထုခ်ပ္ (India Plate) က ဘားမားေက်ာက္ထုခ်ပ္ (Burma Plate) ေအာက္ကို ထုိးဆင္းသြားတဲ့အတြက္ ငလ်င္လႈပ္တာ။ ေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားက စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕က လႈပ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္။ အခ်ဳိ႕ကလည္း ကေဘာ္ျပတ္ေရြ႕က လႈပ္တယ္လို႔ ေျပာတယ္၊ ဘယ္ျပတ္ေရြ႕ကမွ လႈပ္တာ မဟုတ္ဘူး။ ထုိးစိုက္ဇုန္ေၾကာင့္ လႈပ္သြားတာ။ ထုိးစုိက္ဇုန္ေၾကာင့္လႈပ္တယ္ဆိုတာ ပိုၿပီးေသခ်ာတာက ေက်ာက္ျဖဴနဲ႔ မင္းဘူးဘက္မွာ ရႊံ႕မီးေတာင္ေတြေပါက္သြားတယ္။ ၁၉၇၅ ခုႏွစ္က ေဂြးခ်ဳိျပတ္ေရြ႕က လႈပ္တဲ့ ပုဂံငလ်င္နဲ႔လည္း ဆက္ႏႊယ္မႈမရွိဘူး။ ဒီငလ်င္က ေခ်ာက္ငလ်င္လို႔ပဲ ေျပာလို႔ရမယ္” ေဒၚလွလွေအာင္က ေတြ႕ဆံုေမးျမန္းခန္းတြင္ ရွင္းလင္းထားသည္။
ထို႔ျပင္ ျမန္မာႏုိင္ငံအတြင္း ျပတ္ေရြ႕မ်ားေၾကာင့္ ျဖစ္ေပၚလာႏုိင္ေသာ ငလ်င္မ်ား ထပ္မံလႈပ္ခတ္ႏုိင္ေျခ ရွိ၊ မရွိႏွင့္ ပတ္သက္၍လည္း ေဒၚလွလွေအာင္က “စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕ရွိတယ္။ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕မွာလည္း ၁၉၃ဝ ကလႈပ္ဖူးတဲ့ ပဲခူးငလ်င္၊ ျဖဴးငလ်င္ ရွိတယ္။ ငလ်င္က သက္တမ္း ၁ဝဝ လည္းရွိတယ္။ ၁၆ဝ လည္း ရွိတယ္။ တစ္ေက်ာ့ျပန္ လႈပ္တယ္။ အဲဒီလိုလႈပ္ဖို႔ဆုိရင္ လႈပ္ဖို႔အခ်ိန္ နီးလာတယ္။ စစ္ကိုင္းျပတ္ေရြ႕မွာလည္း လႈပ္ဖို႔ရွိတယ္။ ေက်ာက္တန္းျပတ္ေရြ႕ကလည္း ၈ ဒသမ သုည ရစ္ခ်္တာစေကးရွိတဲ့ ငလ်င္ႀကီးက ၁၉၁၂ ခုႏွစ္က လႈပ္သြားဖူးတယ္။ ျပန္တြက္ရင္ ႏွစ္ ၁ဝဝ ေက်ာ္သြားၿပီ။ ဒါကလည္း တစ္ေက်ာ့ျပန္လႈပ္ဖို႔ နီးလာတယ္။ ဘယ္ျပတ္ ေရြ႕က ဘယ္ေနရာကေန ဘယ္ေလာက္ပမာဏလႈပ္မယ္ ဆုိတာ ႀကိဳတင္ခန္႔မွန္းလို႔မရဘူး” ဟု ဆုိသည္။
ေအာက္ခ်င္းသစၥာ သတင္းေအဂ်င္စီ
