လုပ္ငန္းတစ္ခုကို တည္ေထာင္ပ ါက အလုပ္လုပ္သူတို႔အတြက္ အခေၾကးေငြကို မည္သို႔ ခြဲေ၀ေပးရမည္မွာ ခက္ခဲေသာ ျပႆနာတစ္ရပ္ပင္ ျဖစ္သည္။ အလုပ္သမားတို႔၏ ၀င္ေငြ သို႔မဟုတ္ လခကို ဆံုးျဖတ္ေသာ အခ်က္မွာ (၁) အလုပ္၏ တန္ဖိုးႏွင့္ (၂) လုပ္သားဦးေရပင္ ျဖစ္သည္။
အလုပ္တန္ဖိုးဟု ဆိုရာတြင္ ကၽြမ္းက်င္ေသာ အလုပ္သမား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္သည္ မကၽြမ္းက်င္ေသာ အလုပ္သမားထက္ ပိုသည့္အတြက္ လုပ္ခလည္း ပိုမိုေပးရေပမည္။ ဥပမာ စက္႐ံုတစ္႐ံုတြင္ စက္ေမာင္း စက္ျပင္သမား၏ အလုပ္သည္သည္ မီးထိုး ထင္းသယ္အလုပ္သမား၏ အလုပ္ထက္ ပိုမို အဖိုးတန္သည္။ ႐ံုးတစ္႐ံုး၌ နည္းပညာတတ္ေျမာက္သူ၏ လုပ္ငန္းသည္ သာမန္ ႐ံုးစာေရး၏ အလုပ္ထက္ အဖိုးတန္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လုပ္ခ မည္ေရြ႕မည္မွ် ရသည္မွာ အလုပ္၏ တန္ဖိုးေပၚတြင္ မူတည္သည္။
အလုပ္သမားဦးေရမွာ လုပ္ငန္းတစ္ခု၌ အလုပ္သမားတစ္ေနရာ လစ္လပ္သည့္အခါ လုပ္လိုေသာသူ မ်ားေၾကာင္း သိေသာအခါ အလုပ္ရွင္သည္ မိမိ မွန္းဆထားေသာ လခေငြပမာဏထက္ ေလွ်ာ့၍ ေပးေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းေနရာတြင္ လုပ္ကိုင္လိုသူ တစ္ေယာက္တည္းသာ ရွိအံ့။ လုပ္ငန္းရွင္သည္ ၄င္းလူကို မရလိုက္ပါက လုပ္ငန္းပ်က္ကြက္မည္ စိုးရိမ္၍ မွန္းဆထားသည္ထက္ ပိုမို၍ ေပးေကာင္း ေပးေပလိမ့္မည္။ ယင္းေၾကာင့္ လုပ္ခလစာ နည္းျခင္း၊ မ်ားျခင္းသည္ လုပ္သားဦးေရအေပၚ မ်ားစြာ တည္မွီသည္။
သို႔ေသာ္ အလုပ္လက္မဲ့ လူဦးေရ မ်ားျပားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ယင္းအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ ရသင့္ရထိုက္ေသာ လုပ္ခလစာကို ေလ်ာ့ေပါ့ေပးျခင္း၊ အလုပ္သမားတို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားအား မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ ရွိသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အလုပ္သမားတို႔၏ နစ္နာမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္အတြက္ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။
ကိုးကား - အေျခခံလူ႔တာ၀န္ (ေအာင္ျမင့္ႀကီး - ေရႊလေရာင္)
အလုပ္တန္ဖိုးဟု ဆိုရာတြင္ ကၽြမ္းက်င္ေသာ အလုပ္သမား၏ စြမ္းေဆာင္ရည္သည္ မကၽြမ္းက်င္ေသာ အလုပ္သမားထက္ ပိုသည့္အတြက္ လုပ္ခလည္း ပိုမိုေပးရေပမည္။ ဥပမာ စက္႐ံုတစ္႐ံုတြင္ စက္ေမာင္း စက္ျပင္သမား၏ အလုပ္သည္သည္ မီးထိုး ထင္းသယ္အလုပ္သမား၏ အလုပ္ထက္ ပိုမို အဖိုးတန္သည္။ ႐ံုးတစ္႐ံုး၌ နည္းပညာတတ္ေျမာက္သူ၏ လုပ္ငန္းသည္ သာမန္ ႐ံုးစာေရး၏ အလုပ္ထက္ အဖိုးတန္ေပသည္။ ထို႔ေၾကာင့္ လုပ္ခ မည္ေရြ႕မည္မွ် ရသည္မွာ အလုပ္၏ တန္ဖိုးေပၚတြင္ မူတည္သည္။
အလုပ္သမားဦးေရမွာ လုပ္ငန္းတစ္ခု၌ အလုပ္သမားတစ္ေနရာ လစ္လပ္သည့္အခါ လုပ္လိုေသာသူ မ်ားေၾကာင္း သိေသာအခါ အလုပ္ရွင္သည္ မိမိ မွန္းဆထားေသာ လခေငြပမာဏထက္ ေလွ်ာ့၍ ေပးေပလိမ့္မည္။ သို႔ေသာ္ ယင္းေနရာတြင္ လုပ္ကိုင္လိုသူ တစ္ေယာက္တည္းသာ ရွိအံ့။ လုပ္ငန္းရွင္သည္ ၄င္းလူကို မရလိုက္ပါက လုပ္ငန္းပ်က္ကြက္မည္ စိုးရိမ္၍ မွန္းဆထားသည္ထက္ ပိုမို၍ ေပးေကာင္း ေပးေပလိမ့္မည္။ ယင္းေၾကာင့္ လုပ္ခလစာ နည္းျခင္း၊ မ်ားျခင္းသည္ လုပ္သားဦးေရအေပၚ မ်ားစြာ တည္မွီသည္။
သို႔ေသာ္ အလုပ္လက္မဲ့ လူဦးေရ မ်ားျပားသည့္ ႏိုင္ငံမ်ားတြင္ ယင္းအေပၚ အခြင့္ေကာင္းယူ၍ ရသင့္ရထိုက္ေသာ လုပ္ခလစာကို ေလ်ာ့ေပါ့ေပးျခင္း၊ အလုပ္သမားတို႔၏ အခြင့္အေရးမ်ားအား မ်က္ကြယ္ျပဳျခင္းမ်ား ျဖစ္ေပၚလ်က္ ရွိသည္။ ယင္းေၾကာင့္ အလုပ္သမားတို႔၏ နစ္နာမႈမ်ားကို ေျဖရွင္းရန္အတြက္ အလုပ္သမား သမဂၢမ်ား ဖြဲ႕စည္းထားျခင္း ျဖစ္သည္။
Photo by malialitman.com |