ေမာရျပန္ၿပီ အို ေရႊလီလို႔ ေခါင္းစဥ္တပ္လိုက္တာေၾကာင့္ ေရႊလီျမစ္ႀကီး အေၾကာင္း ဘာေျပာမလဲလို႔ေတာ့ ေတြးေန ၾကမွာပဲ။ ကိုယ့္ ျမန္မာျပည္ အေရးေတာင္ ေမာလို႔ မကုန္ႏုိင္တာ တ႐ုတ္ျပည္က ေရႊလီျမစ္အေၾကာင္း ဘာ့ကိစၥေၾကာင့္ ေမာရမွာလဲဗ်ာ။ တ႐ုတ္ေတြ စည္းမဲ့ကမ္းမဲ့ ထုတ္ေနတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းကိစၥေတြအေၾကာင္းေၾကာင့္လား ဆုိရင္လည္း မဟုတ္ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့လည္း ေရႊလီနဲ႔ေတာ့ ဆက္စပ္ေနသမွ်။ တိတိက်က် ေျပာရမယ္ဆုိရင္ေတာ့ က်ယ္ေဂါင္ဆိုတဲ့ တ႐ုတ္-ျမန္မာ နယ္စပ္က ေက်ာက္စိမ္း လက္ကားေစ်းကြက္ႀကီး အေၾကာင္းပါ။
ေက်ာက္စိမ္းဆိုတာ သိတဲ့အတိုင္း မဟုတ္လား။ ျမန္မာျပည္က ထြက္ၿပီး တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ သည္းေျခႀကိဳက္ျဖစ္တဲ့ တြင္းထြက္ပစၥည္း။ လက္ရွိ အစိုးရမင္းက မၾကာခင္ အာဏာလႊဲရေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ ကခ်င္ျပည္ က ေက်ာက္စိမ္းေတြကို တ႐ုတ္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက က်န္တဲ့အစိုးရ သက္တမ္းအတြင္း ရႏုိင္သမွ် ျဖစ္ညႇစ္ထုတ္ေနၾကလို႔ လူမႈကြန္ ရက္ေပၚမွာ ေအာ္ၾကဟစ္ၾကတယ္ မဟုတ္ပါလား။ အဲဒီေက်ာက္စိမ္းေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေစ်းကြက္ဖြင့္ ၀ယ္ေရာင္းေနတာက ျမန္မာျပည္ဘက္ျခမ္း မူဆယ္ရဲ႕ ဟိုဘက္ တ႐ုတ္ျပည္က က်ယ္ေဂါင္မွာပါ။ ျမန္မာလုိ တ႐ုတ္လို ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ က်ယ္ေဂါင္ ေက်ာက္စိမ္းလက္ကားေစ်းဆိုၿပီး ၀ယ္ၾက ေရာင္းၾကေနတာ အံ့ၾသစရာေပါ့။ ျမန္မာျပည္က လုပ္တဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ျပပြဲဆိုတာ သူတို႔ေလာက္ကို မရွိဘူးလို႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒီလို ေက်ာက္စိမ္းလက္ကာေစ်းတင္ မကဘူးေနာ္။
က်ယ္ေဂါင္နဲ႔ ထိစပ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ ေရႊလီထဲမွာလည္း ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္က အႀကီးႀကီး။ က်ယ္ေဂါင္ေကာ ေရႊလီထဲမွာပါ ခံုကေလးေတြ ခ်ၿပီး တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ ေက်ာက္လုပ္ငန္းေတြ အျပင္ တစ္ထီးတစ္နန္းနဲ႔ ဖြင့္ထားတဲ့ ေက်ာက္စိမ္း အေရာင္းဆုိင္ႀကီးေတြက ဟီးဟီးကို ထလို႔။ အဲဒီေက်ာက္ေတြက ဘယ္ကလာသလဲ။ အဓိကေတာ့ ကခ်င္ကေန မႏၲေလး၊ မႏၲေလးကေန မူဆယ္၊ မူဆယ္ကေန တ႐ုတ္ျပည္ေပါ့။ တစ္နံတစ္လ်ား ခရီးႏွင္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မွာ မင္းမူေနတာက ျမန္မာတြင္းထြက္ ေက်ာက္စိမ္း။ မခြဲရေသးတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းအ႐ိုင္းတံုးေတြကို တစ္ဆုိင္၀င္ တစ္ဆုိင္ထြက္ လိုက္စပ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာေတြ၊ က်ယ္ေဂါင္ၿမိဳ႕လယ္မွာ ညပိုင္းဖြင့္တဲ့ လမ္းေဘး ငါးခူခ်ဥ္စပ္ဆိုင္မွာ ထိုင္ရင္း တခုတ္တရ ေျပာေနၾကတာလည္း ေက်ာက္စိမ္း အေရာင္းအ၀ယ္ပဲ။
ေဟာ က်ယ္ေဂါင္က ေက်ာ္လို႔ ေရႊလီၿမိဳ႕ထဲကို ေရာက္ျပန္ေတာ့လည္း ေက်ာက္စိမ္းပဲ။ ျမန္မာျပည္သားလို႔ ကိုယ့္ ကိုယ္ကို သတ္မွတ္ထားတဲ့ ရခိုင္က လာတဲ့ ဘာသာျခားေတြက ေရႊလီ ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ကို မင္းမူေနျပန္ေကာ။ သူတို႔နဲ႔အတူ အလုပ္ျဖစ္ေနတာက ကြမ္းယာ။ က်ယ္ေဂါင္ေကာ၊ ေရႊလီေကာ သန္႔ရွင္းေနေပမယ့္ ကတၱရာလမ္းေပၚ ကြမ္းယာတံ ေတြးကြက္ေတြ ေတြ႕ရင္ အဲဒီေနရာမွာ ျမန္မာရွိတယ္လုိ႔ေတာင္ သတ္မွတ္လို႔ ရေအာင္ ကြမ္းယာကလည္း အလုပ္ျဖစ္ေနျပန္ ေကာ။ ထားေခ်။ ေရႊလီၿမိဳ႕က ေက်ာက္ စိမ္း အေရာင္းဆုိင္တန္းကေတာ့ ကၽြန္ေတာ္ ေရာက္တဲ့အခ်ိန္ ျပန္ျပင္ေနတာနဲ႔ တုိးလုိ႔ တိတိက်က် ေတာ့ မွတ္တမ္းမရခဲ့ေပမယ့္ အဲဒီေက်ာက္စိမ္းတန္း ကလည္း ေရႊလီရဲ႕ အထင္ကရ ေနရာတစ္ခုလို႔ ေျပာဆိုေနၾကတာေလ။ အဲဒီ ေက်ာက္စိမ္းတန္းမွာလည္း မင္းမူေနတာက ျမန္မာျပည္က ေက်ာက္စိမ္း။ တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ ေက်ာက္စိမ္း လက္၀တ္ရတနာအေပၚ ႐ူးသြပ္မႈက ျမန္မာ့တြင္း ထြက္ေက်ာက္စိမ္း ျပဳတ္ျပဳတ္ျပဳန္းရျခင္းနဲ႔ ေမွာင္ခိုသမားတို႔ အတြက္ ေငြတြင္းႀကီး ျဖစ္လို႔ေနတာပါပဲ။
ေက်ာက္စိမ္းဆိုလို႔ ေက်ာက္စိမ္း အေရာင္းဆုိင္ေတြကို လုိက္စပ္စုၾကည့္ေတာ့ အစိမ္းေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ပါတဲ့ ေက်ာက္ကေန တကယ့္ကို ကတ္ၱီပါစိမ္းလို႔ ေျပာရမယ့္ အရည္အေသြးျမင့္ ေက်ာက္စိမ္းအထိ စံုလို႔ လင္လို႔။ ေၾသာ္ ငါတုိ႔စီက တြင္းထြက္ေတြက ဒီေနရာမွာေတာ့ တခုတ္တရနဲ႔ နာမည္ေကာင္းရေန ပါလားလို႔။ ဘယ္ေနရာၾကည့္ၾကည့္ ေက်ာက္စိမ္းဆုိင္ေတြကေတာ့ အျပည့္။ ေက်ာက္စိမ္းတင္လား မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ျမန္မာျပည္က ထြက္တဲ့ အင္ၾကင္းေက်ာက္ေတြကလည္း တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ သည္းေျခႀကိဳက္မို႔ ထင္။
ဒီမွာ ေတြ႕ရတဲ့ အင္ၾကင္းေက်ာက္ အပိုင္းအစမ်ဳိးေတြ မဟုတ္ဘဲ ထုလိုက္ ထည္လိုက္နဲ႔ကို တင္သြင္း ထားၾကတာ။ ေက်ာက္ျဖစ္ေနတဲ့ အင္ၾကင္းေက်ာက္ အပင္လိုက္ေတြ၊ ပင္စည္းပိုင္းလိုက္ေတြကို အပံုလိုက္ အပံုလိုက္ ေတြ႕ရျပန္ ေကာ။ အဲဒီအင္ၾကင္းေက်ာက္ေတြကို ျပန္ေသြး၊ အေရာင္တင္ၿပီး တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြ တခုတ္တရ ၀တ္ဆင္ၾကတာ ကိုလည္း ေတြ႕ပါ့။ အဲဒီေက်ာက္ေသြးလုပ္ငန္းေတြကိုေတာ့ က်ယ္ေဂါင္ဘက္မွာ မေတြ႕ရဘဲ ေရႊလီမွာပဲ ေတြ႕ခဲ့ရတယ္။ ေရႊလီက နာမည္ႀကီးတဲ့ တာဖုန္းေစ်းႀကီးထဲမွာ အဲဒီေက်ာက္ေသြးလုပ္ငန္း အမ်ားစုကို ေတြ႕ခဲ့ရၿပီး ဆိုင္တိုင္း ဆုိင္တိုင္းလိုလုိမွာ ျမန္မာျပည္က နည္း မ်ဳိးစံုနဲ႔ တင္သြင္းထားတဲ့ အင္ၾကင္းေက်ာက္ေတြက ပံုစံမ်ဳိးစံု၊ အေရာင္အေသြးမ်ဳိးစံုနဲ႔ ၀င့္လို႔ ထည္လို႔ေပါ့။ ေၾသာ္...Value Add ဆိုတာ ဒါပါလားလို႔ အေတြးေပါက္မိတယ္။
ဒါေပမဲ့ တစ္ခုေတာ့ အမွတ္တရ ျဖစ္မိတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ က်ယ္ေဂါင္ ေက်ာက္စိမ္းလက္ကားေစ်းထဲမွာပါ။ ရန္ကုန္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစ်းထက္ေတာင္ က်ယ္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ႀကီးထဲမွာ ေက်ာက္စိမ္းအျပင္ ျမန္မာျပည္က ထြက္တဲ့သစ္ေတြကိုပါ အပံုလိုက္ ထားၿပီး ေရာင္း၀ယ္ေနၾကတာပါ။ အပံုလိုက္ဆုိလို႔ သစ္ခြဲသားေတြလို႔ေတာ့ မထင္လိုက္ပါနဲ႔။ သစ္အလံုး လိုက္ေတြပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ သစ္ကို အလံုးလိုက္ ျပည္ပမပို႔ဘဲ ခြဲသားအေနနဲ႔သာ ပို႔ရမယ္လုိ႔ ဥပေဒက ျပ႒ာန္းထားေပမယ့္ က်ယ္ေဂါင္ ေက်ာက္စိမ္းလက္ကားေစ်းမွာ ပံုထားတဲ့ သစ္ေတြကေတာ့ အလံုးမပ်က္ ထီးထီးႀကီးေတြပါ။
တကယ္ဆုိရင္ က်ယ္ေဂါင္ကို ေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ မႏၲေလးကေန တြက္မယ္ဆုိရင္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ မႏ္ၲေလး ၁၆ မိုင္ဂိတ္၊ ေရပူဂိတ္၊ ေနာင္ခ်ဳိ ဂိတ္၊ မူဆယ္ ၁၀၅ မိုင္ဂိတ္၊ မူဆယ္ဂိတ္ အဆင့္ဆင့္ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာ့အဖိုးတန္ သစ္ေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ပိုင္ က်ယ္ေဂါင္ထဲ က ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္မွာ အဆင္းလိုက္ အဆင္းလိုက္ ေစ်းတင္ခံေနရေတာ့ အံ့လည္း ၾသမိပါတယ္။
ျမန္မာျပည္ဘက္က ပို႔တဲ့သူလည္း ရွိေတာ့ တ႐ုတ္ဘက္က လက္ခံတာကိုေတာ့ အျပစ္ေတာ့ မေျပာေတာ့ပါဘူး။ ဒါေပမဲ့ သစ္လံုးေတြကို ၾကည့္ရင္း ေျပာမိတာကေတာ့ ေမာရျပန္ေပါ့ အုိ ေရႊလီရယ္လို႔။
ေအာင္ထြန္းလင္း (ေအာက္ခ်င္း သတင္းေအဂ်င္စီ)
ေက်ာက္စိမ္းဆိုတာ သိတဲ့အတိုင္း မဟုတ္လား။ ျမန္မာျပည္က ထြက္ၿပီး တ႐ုတ္ေတြရဲ႕ သည္းေျခႀကိဳက္ျဖစ္တဲ့ တြင္းထြက္ပစၥည္း။ လက္ရွိ အစိုးရမင္းက မၾကာခင္ အာဏာလႊဲရေတာ့မယ္ဆုိေတာ့ ကခ်င္ျပည္ က ေက်ာက္စိမ္းေတြကို တ႐ုတ္ လုပ္ငန္းရွင္ေတြက က်န္တဲ့အစိုးရ သက္တမ္းအတြင္း ရႏုိင္သမွ် ျဖစ္ညႇစ္ထုတ္ေနၾကလို႔ လူမႈကြန္ ရက္ေပၚမွာ ေအာ္ၾကဟစ္ၾကတယ္ မဟုတ္ပါလား။ အဲဒီေက်ာက္စိမ္းေတြကို က်ယ္က်ယ္ျပန္႔ျပန္႔ ေစ်းကြက္ဖြင့္ ၀ယ္ေရာင္းေနတာက ျမန္မာျပည္ဘက္ျခမ္း မူဆယ္ရဲ႕ ဟိုဘက္ တ႐ုတ္ျပည္က က်ယ္ေဂါင္မွာပါ။ ျမန္မာလုိ တ႐ုတ္လို ႏွစ္ဘာသာနဲ႔ က်ယ္ေဂါင္ ေက်ာက္စိမ္းလက္ကားေစ်းဆိုၿပီး ၀ယ္ၾက ေရာင္းၾကေနတာ အံ့ၾသစရာေပါ့။ ျမန္မာျပည္က လုပ္တဲ့ ေက်ာက္မ်က္ရတနာ ျပပြဲဆိုတာ သူတို႔ေလာက္ကို မရွိဘူးလို႔ ေျပာရမယ္။ အဲဒီလို ေက်ာက္စိမ္းလက္ကာေစ်းတင္ မကဘူးေနာ္။
က်ယ္ေဂါင္နဲ႔ ထိစပ္ေနတဲ့ တ႐ုတ္ ေရႊလီထဲမွာလည္း ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္က အႀကီးႀကီး။ က်ယ္ေဂါင္ေကာ ေရႊလီထဲမွာပါ ခံုကေလးေတြ ခ်ၿပီး တစ္ႏုိင္တစ္ပိုင္ ေက်ာက္လုပ္ငန္းေတြ အျပင္ တစ္ထီးတစ္နန္းနဲ႔ ဖြင့္ထားတဲ့ ေက်ာက္စိမ္း အေရာင္းဆုိင္ႀကီးေတြက ဟီးဟီးကို ထလို႔။ အဲဒီေက်ာက္ေတြက ဘယ္ကလာသလဲ။ အဓိကေတာ့ ကခ်င္ကေန မႏၲေလး၊ မႏၲေလးကေန မူဆယ္၊ မူဆယ္ကေန တ႐ုတ္ျပည္ေပါ့။ တစ္နံတစ္လ်ား ခရီးႏွင္ၿပီး တ႐ုတ္ျပည္မွာ မင္းမူေနတာက ျမန္မာတြင္းထြက္ ေက်ာက္စိမ္း။ မခြဲရေသးတဲ့ ေက်ာက္စိမ္းအ႐ိုင္းတံုးေတြကို တစ္ဆုိင္၀င္ တစ္ဆုိင္ထြက္ လိုက္စပ္ေနၾကတဲ့ ျမန္မာေတြ၊ က်ယ္ေဂါင္ၿမိဳ႕လယ္မွာ ညပိုင္းဖြင့္တဲ့ လမ္းေဘး ငါးခူခ်ဥ္စပ္ဆိုင္မွာ ထိုင္ရင္း တခုတ္တရ ေျပာေနၾကတာလည္း ေက်ာက္စိမ္း အေရာင္းအ၀ယ္ပဲ။
 |
| တ႐ုတ္ျပန္ ေရႊလီ၊ က်ယ္ေဂါင္ေရာက္ ျမန္မာ့ကၽြန္းသစ္။ Photo by www.usatoday.com |
ေက်ာက္စိမ္းဆိုလို႔ ေက်ာက္စိမ္း အေရာင္းဆုိင္ေတြကို လုိက္စပ္စုၾကည့္ေတာ့ အစိမ္းေဖ်ာ့ေဖ်ာ့ပါတဲ့ ေက်ာက္ကေန တကယ့္ကို ကတ္ၱီပါစိမ္းလို႔ ေျပာရမယ့္ အရည္အေသြးျမင့္ ေက်ာက္စိမ္းအထိ စံုလို႔ လင္လို႔။ ေၾသာ္ ငါတုိ႔စီက တြင္းထြက္ေတြက ဒီေနရာမွာေတာ့ တခုတ္တရနဲ႔ နာမည္ေကာင္းရေန ပါလားလို႔။ ဘယ္ေနရာၾကည့္ၾကည့္ ေက်ာက္စိမ္းဆုိင္ေတြကေတာ့ အျပည့္။ ေက်ာက္စိမ္းတင္လား မဟုတ္ဘူးေနာ္။ ျမန္မာျပည္က ထြက္တဲ့ အင္ၾကင္းေက်ာက္ေတြကလည္း တ႐ုတ္လူမ်ဳိးေတြရဲ႕ သည္းေျခႀကိဳက္မို႔ ထင္။
 |
| တ႐ုတ္ျပည္ကို သြားေတာ့မယ့္ ျမန္မာ့အဖိုးတန္ ကၽြန္းသစ္။ Photo - http://www.globalpost.com |
ဒါေပမဲ့ တစ္ခုေတာ့ အမွတ္တရ ျဖစ္မိတာ ရွိပါတယ္။ အဲဒါကေတာ့ က်ယ္ေဂါင္ ေက်ာက္စိမ္းလက္ကားေစ်းထဲမွာပါ။ ရန္ကုန္က ဗိုလ္ခ်ဳပ္ေစ်းထက္ေတာင္ က်ယ္တဲ့ ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္ႀကီးထဲမွာ ေက်ာက္စိမ္းအျပင္ ျမန္မာျပည္က ထြက္တဲ့သစ္ေတြကိုပါ အပံုလိုက္ ထားၿပီး ေရာင္း၀ယ္ေနၾကတာပါ။ အပံုလိုက္ဆုိလို႔ သစ္ခြဲသားေတြလို႔ေတာ့ မထင္လိုက္ပါနဲ႔။ သစ္အလံုး လိုက္ေတြပါ။ ျမန္မာျပည္မွာ သစ္ကို အလံုးလိုက္ ျပည္ပမပို႔ဘဲ ခြဲသားအေနနဲ႔သာ ပို႔ရမယ္လုိ႔ ဥပေဒက ျပ႒ာန္းထားေပမယ့္ က်ယ္ေဂါင္ ေက်ာက္စိမ္းလက္ကားေစ်းမွာ ပံုထားတဲ့ သစ္ေတြကေတာ့ အလံုးမပ်က္ ထီးထီးႀကီးေတြပါ။
တကယ္ဆုိရင္ က်ယ္ေဂါင္ကို ေရာက္ဖို႔ဆိုရင္ မႏၲေလးကေန တြက္မယ္ဆုိရင္ စစ္ေဆးေရးဂိတ္ေတြ အမ်ားႀကီးပါ။ မႏ္ၲေလး ၁၆ မိုင္ဂိတ္၊ ေရပူဂိတ္၊ ေနာင္ခ်ဳိ ဂိတ္၊ မူဆယ္ ၁၀၅ မိုင္ဂိတ္၊ မူဆယ္ဂိတ္ အဆင့္ဆင့္ အမ်ားႀကီးပါ။ ဒါေပမဲ့လည္း ျမန္မာ့အဖိုးတန္ သစ္ေတြကေတာ့ တ႐ုတ္ပိုင္ က်ယ္ေဂါင္ထဲ က ေက်ာက္စိမ္းေစ်းကြက္မွာ အဆင္းလိုက္ အဆင္းလိုက္ ေစ်းတင္ခံေနရေတာ့ အံ့လည္း ၾသမိပါတယ္။
 |
| နည္းအမ်ဳိးမ်ဳိးနဲ႔ ျမန္မာျပည္ကေန ထြက္ေနတဲ့ ျမန္မာ့ကၽြန္းသစ္။ Photo - www.eia-international.org |
ေအာင္ထြန္းလင္း (ေအာက္ခ်င္း သတင္းေအဂ်င္စီ)
